معرفی شهرستان مشگین شهر
(عکاس: بهرام آدشیرین‌پور)
مشگین شهر یکی از شهرهای معروف استان اردبیل است در ۹۰ کیلومتری مرکز استان و در ۲۹۵ کیلومتری تبریز از راه اردبیل و در ۱۶۸ کیلومتری تبریز از راه اهر واقع است. مشگین شهر در ارتفاع ۱۴۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. کوه بسیار زیبای سبلان با دامنه‌های بهشتی در فاصله ۲۵ کیلومتری از این شهرستان (۴۵ کیلومتری از مرکز شهر) قرار دارد.
این شهر مساحتی تقریبا برابر با ۱۵۳۰ کیلومتر مربع دارد که طولش ۵۱ کیلومتر (امتداد شرقی-غربی) و عرضش ۳۰ کیلومتر است.
همسایگان مشگین شهر از شمال شرق و شرق کشور آذربایجان، از شمال غرب دشت مغان، از جنوب شرق شهرستان اردبیل، از جنوب غرب شهرستان سراب و از غرب شهرستان‌های اهر و تبریز هستند. از مسیرهای دسترسی این منطقه می‌توان به مسیر مشگین شهر-اهر به طول ۶۲ کیلومتر و راه مشگین شهر-اردبیل به طول ۸۵ کیلومتر اشاره کرد.
قله سبلان با بلندی ۴۸۱۱ متر بلندترین نقطه مشگین شهر است. سبلان از بلندترین کوه‌های ایران بوده و اکثرا از برف و یخ پوشیده شده و دارای چشمه‌های آب گرم و سرد بسیاری است. این شهرستان به‌صورت دشت وسیعی است که با شیب تند به زمین‌های پست شمالی محدود می‌شود. دامنه‌های شمالی و شمالی غربی مشگین شهر، توده‌های آتشفشانی سبلان است که به‌طور متوسط ۲۰۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع داشته و بخش جنوبی مشگین شهر بوده و بلندترین و پرشیب ترین قسمت این شهرستان را شامل می‌شود. بلندی قسمت شمالی و غربی آن بین ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ متر است. بقیه زمین‌ها تخت بوده و شیب ملایمی در راستای شمال و شمال شرقی دارند که در نهایت به دشت مغان ختم می‌شوند.
سرشماری سال ۱۳۹۵ نشان می‌دهد که جمعیت این شهر در این سال برابر با ۱۸۱٬۱۵۶ نفر است. مردم مشگین شهر پیرو دین اسلام و مذهب شیعه هستند. همه مردم شهر تقریبا آذربایجانی بوده و به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند.
تاریخچه مشگین شهر
(عکاس: هادی نیکبخت)
میمند، خیاو، وراوی، بیشکین و مشکین شهر نام‌هایی است که در گذشته به مشگین شهر نسبت داده می‌شد.
این شهر در گذشته گذرگاه و پناهگاهی برای سوداگران و درماندگان به حساب می‌آمد. سکه‌های یافت شده از منطقه نشان‌دهنده این است که قدمت این منطقه به زمان اتابکان آذربایجان برمی‌گردد. اما از یافته‌های باستان‌شناسی از منطقه شهریری و اخیرا از روستای خرم آباد چنین به نظر می‌رسد که این شهرستان به بیش از ۸ هزار سال پیش از میلاد (دوران عصر آهن) مربوط می‌شود. همچنین سنگ‌نبشته منسوب به شاپور دوم ساسانی، که در ۱۵۰ متری غرب کهنه قلعه قرار داشته است، تاریخ این شهر را تا دوره ساسانیان (سال ۳۳۷ میلادی) نشان می‌دهد.
آب و هوای مشگین شهر
(عکاس: Reza Gorbanzadeh)
مشگین شهر متشکل از چهار اقلیم مدیترانه‌ای گرم و خشک، مدیترانه‌ای معتدل، استپی سرد و کوهستانی سرد است. طول ماه‌های خشک و نیمه‌خشک و یخبندان آن پنج تا هشت ماه است. متوسط بارش سالانه در آن ۳۰۰ میلی‌متر است.
لباس محلی مردم مشگین شهر
در برخی از مناطق استان اردبیل مانند منطقه مغان و ارسباران و در میان عشایر کوچ‌نشین و میان روستاییان، عموما زنان و مردان از لباس‌های محلی استفاده می‌کنند. مردان ایل فاقد پوشاک اختصاصی بوده و کت و شلوار و کلاه آنان معروف به کِپی (kepi) یا کلاه ترک داری بوده که پوشاک مردان شاهسونی را تشکیل می‌دهد. بانوان نیز از روسری موسوم به چارقد گلداری، پیراهن بلند، تنبان (نوعی شلیته)، جلیقه و کفش‌های دست‌دوزی استفاده می‌کنند.
صنایع دستی و سوغات مشگین شهر
هنرهای دستی مشگین شهر از قدمت و اصالت خاصی برخوردار است. قالی‌بافی، گلیم بافی، جاجیم بافی و سفالگری از صنایع دستی این شهر است.
عسل سبلان از سوغاتی‌های مشهور این شهر است، این سوغاتی ارزشمند حاصل گرده‌های بیش از ۴۰ گل و گیاه مختلف در دامنه کوهستان سبلان است. گیاهان دارویی و لبنیات از دیگر سوغاتی‌های مشگین شهر است.
جاهای دیدنی مشگین شهر
(عکاس: محمد سعید برزگر صدیق)
پل معلق مشگین شهر، قلعه قهقهه، پارک جنگلی مشگین شهر، آب گرم شابیل و دریاچه آت گولو شیروان دره، قبرستان یئری، مقبره تاریخی شیخ حیدر، تنگه قشلاق، کهنه قلعه، دریاچه قله سبلان، کوه سبلان، شیروان دره‌سی، هوشنگ میدانی، مجتمع آبدرمانی قینرجه، مجتمع آبدرمانی ولزیر، مجتمع آبدرمانی دودو، مجتمع آبدرمانی شفا، مجتمع آبدرمانی آخارباخار، مجتمع آبدرمانی یئل سویی، چشمه آبگرم قوتورسویی، چشمه آبگرم روستای موئیل، منطقه گردشگری کپز، رودخانه قره‌سو، سنگ‌نبشته ساسانی، قلعه بربر، نقوش صخره‌ای شیخ مدی، دیو قالاسی، قلعه ارشق، محوطه تاریخی ایلانلی داغ و غارهای دو طبقه عصر حجر روستای بینه‌لر از جاهای دیدنی مشگین شهر است. توصیه می‌شود حتما به این مکان‌ها سری بزنید چراکه یکی از بهترین قسمت‌های سفر به این شهر زیبا است.
منبع : سایت کجارو